aktualnosci
novae
fortyfikacje novae
nieinwazyjne
aneks
krym
dalmatia
dacia


TRANSFORMACJA

 Powstanie i rozwój wspólnej kultury w północnych prowincjach cesarstwa rzymskiego od Brytanii do Morza Czarnego

 

Cel projektu: ukazanie w możliwie najbardziej przystępny sposób, jak po raz pierwszy w dziejach kontynentu europejskiego doszło do powstania jednolitego kulturowo obszaru od Wysp Brytyjskich do ujścia Dunaju. Proces kulturowej unifikacji w pierwszych wiekach n.e., bliski procesom zachodzącym obecnie w jednoczącej się Europie, będzie przedstawiony poprzez trzy zagadnienia: etniczne i polityczne struktury regionu pogranicza w momencie pierwszych kontaktów z Rzymem, transfer i zaszczepienie kulturowych i cywilizacyjnych osiągnięć Rzymu, adaptacja tychże przez miejscowe społeczności.

Materialny efekt projektu: elektroniczna baza danych (materiał wizualny, tekst, literatura przedmiotu) dostępna w języku angielskim i językach narodowych dla szerokiego ogółu w sieci internetowej, wędrowna wystawa posterów w krajach uczestników projektu, międzynarodowa publikacja nowych wyników badań dostępna pod adresem Transformation

Główne punkty prezentacji: ustanowienie rzymskich prowincjonalnych struktur zarządzania i administracji oraz lokalnych samorządów; powstanie i rozwój centrów miejscowych gmin, osiedli wiejskich i miast; wprowadzenie i rozwój gospodarki rolnej typu farmerskiego oraz dobywania i przetwarzania surowców; rozwój i zmiany światopoglądowe w sferze wyobrażeń religijnych, zwyczajów grzebalnych a także w dziedzinie ubioru.

Sposób prezentacji: najważniejszym elementem wizualnym będą mapy ukazujące rozwój w czasie i przestrzeni w dynamicznym ujęciu umożliwiającym kolejne przybliżenia od ogółu do szczegółu. Uwzględnione będą trzy główne fazy rozwoju: okres okupacji, integracji i sytuacja około 212 r. n.e., gdy cała wolna ludność cesarstwa otrzymała rzymskie obywatelstwo.

Uczestnicy projektu: 10 placówek archeologicznych (muzea, służby konserwatorskie, instytuty naukowe, katedry i zakłady uniwersyteckie) z 10 krajów:

 

Austria - Österreichisches Archäologisches Institut, Wien

Bułgaria - Археологич. институт и музей, Българска Академия на науките, Sofia

Czechy - Archeologický ústav AV ÈR, Brno

Holandia - Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek, Amersfort

Niemcy - Museum für Antike Schiffahrt, Mainz

Polska - Instytut Archeologii UW, Warszawa

Rumunia - Institutul de Arheologie ºi Istoria Artei, Academia Romanã, Cluj-Napoca

Słowacja - Slovenské Národné Muzeum, Bratislava

Węgry - Eötvös Loránd-Universität, Budapeszt

W. Brytania - Arbeia Roman Fort and Museum, South Shields



Czas trwania projektu: 1.VII.2004 – 30.VI.2007

Polski udział: Polskim uczestnikiem projektu jest Zakład Archeologii Prowincji Rzymskich Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego (osoba odpowiedzialna: prof. dr Tadeusz Sarnowski). Wraz z partnerem bułgarskim odpowiadamy za prezentację położonych nad dolnym Dunajem prowincji Mezja Górna i Dolna, których obszar obejmuje dzisiaj aż cztery kraje, a mianowicie Serbię, Macedonię, Bułgarię i dobrudżańską część Rumunii. Nasze zadanie jest zatem nieporównanie trudniejsze aniżeli kolegów z pozostałych instytucji, którzy sporządzają bazę danych i pracują nad jej przekonującym i przejrzystym udostępnieniem na podstawie materiałów publikowanych głównie w ich językach narodowych i pochodzących z ich własnych krajów. Przyjęliśmy na siebie zadanie zrobienia zdecydowanej większości map (35), zebrania i przetworzenia materiału ilustracyjnego do prawie wszystkich, szczegółowych zagadnień oraz opracowania  kilku tematów (powstanie i rozwój osiedli wiejskich typu vici, język grecki i łaciński w prowincjach mezyjskich, prawny status lokalnych gmin i ich mieszkańcy, kulty religijne w gminach i osiedlach miejscowej ludności). Szczególny nacisk kładziemy na prezentację wyników wykopalisk ekspedycji Instytutu Archeologii UW w Bułgarii (rzymski obóz wojskowy w Novae z jego umocnieniami, komendanturą, koszarami i przypuszczalnym domem legata legionu) i częściowo także na Krymie (sanktuarium Jowisza Dolicheńskiego w Bałakławie, rzymski posterunek wojskowy w Inkermanie i farmy okresu rzymskiego w okolicach Sewastopola), zabezpieczanym w II i III w. przez wojsko rzymskie z Dolnej Mezji. Duży udział w przygotowanym i udostępnianym przez nas materiale wizualnym mają komputerowo generowane rekonstrukcje różnych obiektów architektonicznych zarówno z naszych jak i bułgarskich oraz rumuńskich badań terenowych (osoba odpowiedzialna: mgr J. Kaniszewski).

Zobacz także: Transformation