Powstanie
i rozwój wspólnej kultury w północnych prowincjach
cesarstwa rzymskiego od Brytanii do Morza Czarnego Cel
projektu: ukazanie w
możliwie najbardziej przystępny sposób, jak po raz pierwszy w
dziejach kontynentu europejskiego doszło do powstania jednolitego
kulturowo
obszaru od Wysp Brytyjskich do ujścia Dunaju. Proces kulturowej
unifikacji w
pierwszych wiekach n.e., bliski procesom zachodzącym obecnie w
jednoczącej się
Europie, będzie przedstawiony poprzez trzy zagadnienia: etniczne i
polityczne
struktury regionu pogranicza w momencie pierwszych kontaktów z Rzymem,
transfer
i zaszczepienie kulturowych i cywilizacyjnych osiągnięć Rzymu,
adaptacja tychże
przez miejscowe społeczności. Materialny
efekt projektu: elektroniczna
baza danych (materiał wizualny, tekst,
literatura przedmiotu) dostępna w języku angielskim i językach
narodowych dla
szerokiego ogółu w sieci internetowej, wędrowna wystawa posterów w
krajach
uczestników projektu, międzynarodowa publikacja nowych wyników badań dostępna pod adresem
Transformation Główne
punkty prezentacji:
ustanowienie rzymskich prowincjonalnych struktur
zarządzania i administracji oraz lokalnych samorządów; powstanie i
rozwój
centrów miejscowych gmin, osiedli wiejskich i miast; wprowadzenie i
rozwój
gospodarki rolnej typu farmerskiego oraz dobywania i przetwarzania
surowców;
rozwój i zmiany światopoglądowe w sferze wyobrażeń religijnych,
zwyczajów
grzebalnych a także w dziedzinie ubioru. Sposób
prezentacji:
najważniejszym elementem wizualnym będą mapy ukazujące rozwój w czasie
i przestrzeni w dynamicznym ujęciu umożliwiającym kolejne przybliżenia
od ogółu
do szczegółu. Uwzględnione będą trzy główne fazy rozwoju: okres
okupacji,
integracji i sytuacja około 212 r. n.e., gdy cała wolna ludność
cesarstwa
otrzymała rzymskie obywatelstwo. Uczestnicy
projektu: 10 placówek
archeologicznych (muzea, służby
konserwatorskie, instytuty naukowe, katedry i zakłady uniwersyteckie) z
10
krajów: Austria - Österreichisches Archäologisches Institut,
Wien Bułgaria - Археологич. институт и музей, Българска
Академия на науките,
Sofia Czechy -
Archeologický
ústav AV ÈR, Holandia - Rijksdienst voor het
Oudheidkundig Bodemonderzoek,
Amersfort Niemcy - Museum für Antike Schiffahrt, Polska - Instytut
Archeologii UW, Warszawa Rumunia - Institutul de Arheologie ºi Istoria Artei,
Academia Romanã, Cluj-Napoca Słowacja - Slovenské Národné Muzeum, Bratislava Węgry - Eötvös Loránd-Universität, Budapeszt W. Brytania - Arbeia Roman Fort and Museum,
Czas trwania projektu: 1.VII.2004 – 30.VI.2007 Polski
udział: Polskim
uczestnikiem projektu jest Zakład Archeologii Prowincji
Rzymskich Instytutu Archeologii Uniwersytetu Warszawskiego (osoba
odpowiedzialna: prof. dr Tadeusz Sarnowski). Wraz z partnerem
bułgarskim
odpowiadamy za prezentację położonych nad dolnym Dunajem prowincji
Mezja Górna
i Dolna, których obszar obejmuje dzisiaj aż cztery kraje, a mianowicie
Serbię,
Macedonię, Bułgarię i dobrudżańską część Rumunii. Nasze zadanie jest
zatem
nieporównanie trudniejsze aniżeli kolegów z pozostałych instytucji,
którzy
sporządzają bazę danych i pracują nad jej przekonującym i przejrzystym
udostępnieniem na podstawie materiałów publikowanych głównie w ich
językach
narodowych i pochodzących z ich własnych krajów. Przyjęliśmy na siebie
zadanie
zrobienia zdecydowanej większości map (35), zebrania i przetworzenia
materiału
ilustracyjnego do prawie wszystkich, szczegółowych zagadnień oraz
opracowania kilku tematów (powstanie i
rozwój osiedli wiejskich typu vici,
język grecki i łaciński w prowincjach mezyjskich, prawny status
lokalnych gmin
i ich mieszkańcy, kulty religijne w gminach i osiedlach miejscowej
ludności).
Szczególny nacisk kładziemy na prezentację wyników wykopalisk
ekspedycji
Instytutu Archeologii UW w Bułgarii (rzymski obóz wojskowy w Novae z
jego
umocnieniami, komendanturą, koszarami i przypuszczalnym domem legata
legionu) i
częściowo także na Krymie (sanktuarium Jowisza Dolicheńskiego w
Bałakławie,
rzymski posterunek wojskowy w Inkermanie i farmy okresu rzymskiego w
okolicach
Sewastopola), zabezpieczanym w II i III w. przez wojsko rzymskie z
Dolnej
Mezji. Duży udział w przygotowanym i udostępnianym przez nas materiale
wizualnym mają komputerowo generowane rekonstrukcje różnych obiektów
architektonicznych zarówno z naszych jak i bułgarskich oraz rumuńskich
badań
terenowych (osoba odpowiedzialna: mgr J. Kaniszewski). |